ଭାରତ ସରକାର ଶ୍ରମ ଆଇନଗୁଡ଼ିକରେ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ସରକାର ଶ୍ରମ ଆଇନଗୁଡ଼ିକରେ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି। ଏହା ଦ୍ୱାରା କୋଟିକୋଟି ଚାକିରିଆମାନଙ୍କୁ ସିଧାସଳଖ ଲାଭ ପହଞ୍ଚିବ। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଶ୍ରମ ମନ୍ତ୍ରୀ ମନସୁଖ ମାଣ୍ଡଭିୟା କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଶୀଘ୍ର ଏକ ନୂତନ ପ୍ରାବଧାନ ଲାଗୁ କରାଯିବ, ଯେଉଁଥିରେ କେବଳ ୧ ବର୍ଷ ଚାକିରି କରିଥିବା କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ବି ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଇଟିର ଲାଭ ମିଳିବ। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ସୁବିଧା କେବଳ ସେହି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ମିଳୁଥିଲା, ଯେଉଁମାନେ ଅତିରିକ୍ତ ୫ ବର୍ଷ ଅବ୍ୟାହତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ଏକାଧିକ କମ୍ପାନୀରେ କାମ କରିଥିଲେ। ନୂତନ ନିୟମ ଲାଗୁ ହେବା ପରେ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରର କଣ୍ଟ୍ରାକ୍ଟ ଏବଂ ଫିକ୍ସଡ-ଟର୍ମ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ଲାଭ ମିଳିବ।

ପ୍ରକୃତରେ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଇଟି ଏକ ପୁରସ୍କାର ପରି ଯାହା କର୍ମଚାରୀକୁ କମ୍ପାନୀ ସହିତ ଲମ୍ବା ସମୟ ଯୋଡ଼ି ହୋଇ ରହିଥିବାରୁ ଦିଆଯାଏ। ଦେଶରେ ଏହି ଆଇନ ୧୯୭୨ ଠାରୁ ଲାଗୁ ଅଛି ଏବଂ ଏହାର ହିସାବ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଫର୍ମୁଲା ଅନୁଯାୟୀ କରାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହି ସୂତ୍ର ବର୍ତ୍ତମାନ ୫ ବର୍ଷର ସେବା ଆଧାରରେ ଅଛି। ସରକାର ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ, ୧ ବର୍ଷରେ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଇଟି ଦେବାର ପ୍ରଣାଳୀ ମଧ୍ୟ ଶୀଘ୍ର ଜଣାଯିବ। ରୋଚକ କଥା ହେଉଛି ଯେ, ଆଇନରେ ପୂର୍ବରୁ ଏକ ପ୍ରାବଧାନ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଯଦି କେଉଁ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଚାକିରି ସମୟରେ ୧ ବର୍ଷ ଭିତରେ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଯାଏ କିମ୍ବା ସେ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗ ହୋଇଯାଆନ୍ତି, ତେବେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ (କିମ୍ବା ତାଙ୍କ ପରିବାରଙ୍କୁ) ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଟି ଦିଆଯାଏ।

ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଟି କେବଳ ସେହି କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକରେ ଦିଆଯାଏ ଯେଉଁଠାରେ ଅତିରିକ୍ତ ୧୦ ଜଣ କର୍ମଚାରୀ କାମ କରନ୍ତି। ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଟିର ସେବା ଅବଧିରେ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣର ସମୟକୁ ଯୋଡ଼ାଯାଏ ନାହିଁ। ନୂତନ ନିୟମ ଲାଗୁ ହେବା ପରେ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ୫ ବର୍ଷ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ, କେବଳ ୧ ବର୍ଷ କାମ କରିବା ପରେ ହିଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଇଟିର ଅଧିକାର ମିଳିଯିବ। ଯଦିଓ ଏହାର ହିସାବ ସୂତ୍ର କଣ ହେବ, ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି ଯେ, ବର୍ତ୍ତମାନର ସୂତ୍ରକୁ ସାମାନ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଲାଗୁ କରାଯିବ।

ବର୍ତ୍ତମାନ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଇଟିର ହିସାବ କରିବା ପାଇଁ ଶେଷ ମାସିକ ବେତନ (ଯେଉଁଥିରେ ବେସିକ + ଡିଏ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ)କୁ ୧୫ ଦ୍ୱାରା ଗୁଣିତ କରାଯାଏ, ତାପରେ ତାହାକୁ କର୍ମଚାରୀର ମୋଟ ସେବା ଅବଧି ଦ୍ୱାରା ଗୁଣିତ କରାଯାଏ ଏବଂ ଶେଷରେ ପୂରା ରାଶିକୁ ୨୬ ଦ୍ୱାରା ଭାଗ କରାଯାଏ। ସରଳ ଭାଷାରେ କହିଲେ, ଯଦି କେଉଁ କର୍ମଚାରୀର ଶେଷ ବେତନ ୧ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଅଛି ଏବଂ ସେ ୫ ବର୍ଷ କାମ କରିଛନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଟି (୧,୦୦,୦୦୦ * ୧୫ * ୫) / ୨୬ ଅନୁଯାୟୀ ୨,୮୮,୪୬୧ ଟଙ୍କା ହେବ।

ଆଇନରେ ୫ ବର୍ଷର ସର୍ତ୍ତରେ ନିଶ୍ଚୟ ଲେଖାଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତରେ ଏହା ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ କଠୋର ନୁହେଁ। ଯଦି କୌଣସି କର୍ମଚାରୀ ୪ ବର୍ଷ ୨୪୦ ଦିନ (୬ ଦିନ କାମ କରୁଥିବା କମ୍ପାନୀରେ) କିମ୍ବା ୪ ବର୍ଷ ୧୯୦ ଦିନ (୫ ଦିନ କାମ କରୁଥିବା କମ୍ପାନୀରେ) ପୂରଣ କରିଥାନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଟି ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହାଠାରୁ କମ ଅବଧିର ଚାକିରିଆ ଏହି ଲାଭ ପାଇଁ ଗ୍ରହଣୀୟ ନୁହେଁ।

ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିୟାଲ ରିଲେସନ କୋଡ ୨୦୨୦ରେ ପୂର୍ବରୁ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରାଯାଇଥିଲା ଯେ, ଫିକ୍ସଡ-ଟର୍ମ କର୍ମଚାରୀ ଯଦି ୧ ବର୍ଷ କିମ୍ବା ସେଥିରୁ ଅଧିକ କାମ କରନ୍ତି ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନୁପାତିକ ଭାବେ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଇଟି ମିଳିବ, ସେମାନେ ୫ ବର୍ଷ ପୂରଣ କରନ୍ତୁ କି ନ କରନ୍ତୁ।